I have heard that:
On one occasion the Blessed One was staying near Savatthi in Jeta's Grove. Then he addressed the monks:
-"Monks, suppose there were four vipers of utmost heat & horrible venom. Then a man would come along — desiring life, desiring not to die, desiring happiness, & loathing pain — and people would tell him: 'Good man, these four vipers, of utmost heat & horrible venom, are yours. Time after time they must be lifted up, time after time they must be bathed, time after time they must be fed, time after time put to rest. And if any of these vipers ever gets angered with you, then you will meet with death or death-like suffering. Do what you think should be done


Như vầy tôi nghe:
Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, Kỳ Viên tịnh xá. Thế Tôn gọi các Tỷ-kheo. Thế Tôn nói như sau:
-"Ví như, này các Tỷ-kheo, có bốn con rắn độc, với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt. Rồi có người đến, muốn sống, không muốn chết, muốn lạc, ghét khổ. Người ta nói với người ấy: "Này Bạn, có bốn con rắn độc này, với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt. Thỉnh thoảng hăy thức chúng dậy, thỉnh thoảng hăy tắm cho chúng, thỉnh thoảng hăy cho chúng ăn, thỉnh thoảng hăy cho chúng vào huyệt (để ngủ). Này Bạn, nếu một trong bốn con rắn độc này, với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt, tức giận, thời này Bạn, Bạn sẽ đi đến chết, hay đau khổ gần như chết. Vậy này Bạn, hăy làm những ǵ Bạn nghĩ cần phải làm".

 

Then the man — afraid of the four vipers of utmost heat & horrible venom — would flee this way or that. They would tell him, 'Good man, there are five enemy executioners chasing right on your heels, [thinking,] "Wherever we see him, we'll kill him right on the spot." Do what you think should be done.'


Rồi này các Tỷ-kheo, người ấy quá sợ hăi bốn con rắn độc, với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt, chạy trốn chỗ này, chỗ kia. Người ta nói với người ấy: "Này Bạn, có năm kẻ sát nhân thù địch này, đang đi theo sau lưng Bạn. Chúng nói: 'Khi nào chúng ta thấy nó, chúng ta sẽ giết nó'. Này Bạn, hăy làm những ǵ Bạn nghĩ là phải làm".

 

Then the man — afraid of the four vipers of utmost heat & horrible venom, afraid of the five enemy executioners — would flee this way or that. They would tell him, 'Good man, there is a sixth executioner, a fellow-traveler, chasing right on your heels with upraised sword, [thinking,] "Wherever I see him, I'll kill him right on the spot." Do what you think should be done.'


Rồi này các Tỷ-kheo, người ấy quá sợ hăi bốn con rắn độc ấy, với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt, quá sợ hăi năm tên sát nhân thù địch ấy, chạy đi trốn chỗ này, chỗ kia. Người ta nói với người ấy: "Này Bạn, có một tên thứ sáu cướp nhà, giết người, với ngọn kiếm dơ lên, đang đi theo sau lưng Bạn. Nó nói: ‘Khi nào ta thấy nó, ta sẽ chém đầu nó’. Này Bạn, hăy làm những ǵ Bạn nghĩ là phải làm".

 

Then the man — afraid of the four vipers of utmost heat & horrible venom, afraid of the five enemy executioners, afraid of the sixth fellow-traveling executioner with upraised sword — would flee this way or that. He would see an empty village. Whatever house he entered would be abandoned, void, & empty as he entered it. Whatever pot he grabbed hold of would be abandoned, void, & empty as he grabbed hold of it. They would tell him, 'Good man, right now, village-plundering bandits are entering this empty village. Do what you think should be done.'


Rồi, này các Tỷ-kheo, người ấy quá sợ hăi bốn con rắn độc, với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt, quá sợ hăi năm tên sát nhân thù địch, quá sợ hăi tên thứ sáu cướp nhà, giết người với ngọn kiếm dơ lên, chạy đi trốn chỗ này, chỗ kia. Rồi người ấy thấy một ngôi làng trống không. Nhà nào người ấy đi vào, người ấy vào chỗ trống không, vào chỗ rỗng không, vào chỗ tuyệt không. Người ấy sờ đến đồ dùng nào, người ấy sờ chỗ trống không, người ấy sờ chỗ rỗng không, người ấy sờ chỗ tuyệt không. Người ta nói với người ấy: "Này Bạn, bọn cướp phá hoại làng, sẽ đánh cướp ngôi làng trống không này. Này Bạn, hăy làm những ǵ Bạn nghĩ là phải làm".

 

Then the man — afraid of the four vipers of utmost heat & horrible venom, afraid of the five enemy executioners, afraid of the sixth fellow-traveling executioner with upraised sword, afraid of the village-plundering bandits — would flee this way or that. He would see a great expanse of water, with the near shore dubious & risky, the further shore secure & free from risk, but with neither a ferryboat nor a bridge going from this shore to the other.


Rồi này các Tỷ-kheo, người ấy quá sợ hăi bốn con rắn độc với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt, quá sợ hăi năm tên giết người thù địch, quá sợ hăi tên thứ sáu cướp nhà, giết người với ngọn kiếm dơ lên, quá sợ hăi các tên cướp làng, liền chạy đi trốn chỗ này, chỗ kia. Rồi người ấy thấy một đầm nước lớn, bờ bên này đầy những sợ hăi nguy hiểm, bờ bên kia được an ổn, không có sợ hăi, nhưng không có thuyền để vượt qua, không có cầu để đi qua đi lại.

 

-The thought would occur to him, 'Here is this great expanse of water, with the near shore dubious & risky, the further shore secure & free from risk, but with neither a ferryboat nor a bridge going from this shore to the other. What if I were to gather grass, twigs, branches, & leaves and, having bound them together to make a raft, were to cross over to safety on the other shore in dependence on the raft, making an effort with my hands & feet?'
-Then the man, having gathered grass, twigs, branches, & leaves, having bound them together to make a raft, would cross over to safety on the other shore in dependence on the raft, making an effort with his hands & feet. Crossed over, having gone to the other shore, he would stand on high ground, a brahman.


-Rồi này các Tỷ-kheo, người ấy suy nghĩ như sau: "Đây là vùng nước đọng, bờ bên này nguy hiểm và hăi hùng, bờ bên kia an ổn, không kinh hăi, nhưng không có thuyền để vượt qua, cũng không có cầu bắc qua từ bờ bên này đến bờ bên kia. Nay ta hăy thâu góp cỏ cây, nhành lá, cột lại thành chiếc bè, nhờ chiếc bè này, tinh tấn dùng tay chân ta có thể vượt qua bờ bên kia một cách an toàn".

-Rồi này các Tỷ-kheo, người ấy thâu góp cỏ cây, nhành lá, cột lại thành chiếc bè, nhờ chiếc bè này, tinh tấn dùng tay chân, người ấy vượt qua bờ bên kia một cách an toàn. Vị Bà-la-môn vượt qua bờ bên kia, đứng trên đất liền.

 

Monks, I have made this simile to convey a meaning. Here the meaning is this:
-The four vipers of utmost heat & horrible venom stands for the four great existents: the earth property, the liquid property, the fire-property, & the wind property.
-The five enemy executioners stands for the five clinging-aggregates: the form clinging-aggregate, the feeling clinging-aggregate, the perception clinging-aggregate, the fabrications clinging-aggregate, the consciousness clinging-aggregate.
-The sixth fellow-traveling executioner with upraised sword stands for passion & delight.


Ví dụ này, này các Tỷ-kheo, Ta làm để giải thích ư nghĩa. Và đây là ư nghĩa:
-Bốn con rắn độc với sức nóng tột độ, với nọc độc mănh liệt, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với bốn đại chủng: địa đại, thủy đại, hỏa đại và phong đại.
-Năm tên giết người thù địch, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với năm thủ uẩn: sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn, hành thủ uẩn, thức thủ uẩn.
-Tên thứ sáu cướp nhà, giết người với cây kiếm giơ lên, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với dục tham.

 

The empty village' stands for the six internal sense media.
-If a wise, competent, intelligent person examines them from the point of view of the eye, they appear abandoned, void, & empty.
-If he examines them from the point of view of the ear...
-....the point of view the nose...
-....the point of view the tongue...
-....the point of view the body...
If he examines them from the point of view of the intellect, they appear abandoned, void, & empty.


Ngôi làng trống không, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với sáu nội xứ.
-Này các Tỷ-kheo, nếu một người hiền, kinh nghiệm, có trí, t́m hiểu nó với con mắt; vị ấy thấy nó là trống không, là rỗng không, là tuyệt không...
-Nếu t́m hiểu nó với tai;...
-Nếu t́m hiểu nó với mũi; ...
-Nếu t́m hiểu nó với lưỡi;...
-Nếu t́m hiểu nó với thân;...
-Nếu t́m hiểu nó với ư; vị ấy thấy nó là trống không, là rỗng không, là tuyệt không.

 

'The village-plundering bandits' stands for the six external sense-media.
-The eye is attacked by agreeable & disagreeable forms.
-The ear is attacked by agreeable & disagreeable sounds.
-The nose is attacked by agreeable & disagreeable aromas.
-The tongue is attacked by agreeable & disagreeable flavors.
-The body is attacked by agreeable & disagreeable tactile sensations.
-The intellect is attacked by agreeable & disagreeable ideas.


Bọn cướp phá làng, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với sáu ngoại xứ.
-Này các Tỷ-kheo, mắt bị tàn hại trong các sắc khả ái và không khả ái.
-Này các Tỷ-kheo, tai bị tàn hại trong các tiếng khả ái và không khả ái.
-Này các Tỷ-kheo, mũi bị tàn hại trong các hương khả ái và không khả ái.
-Này các Tỷ-kheo, lưỡi bị tàn hại trong các vị khả ái và không khả ái.
-Này các Tỷ-kheo, thân bị tàn hại trong các xúc khả ái và không khả ái.
-Này các Tỷ-kheo, ư bị tàn hại trong các pháp khả ái và không khả ái.

 

'The great expanse of water' stands for the fourfold flood:
-The flood of sensuality,
-The flood of becoming,
-The flood of views,
-The flood of ignorance.


Vùng nước lớn, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với bốn bộc lưu:
-Dục bộc lưu,
-Hữu bộc lưu,
-Kiến bộc lưu
-Vô minh bộc lưu.

 

-The near shore, dubious & risky' stands for self-identification.
-The further shore, secure and free from risk' stands for Unbinding.
-The raft' stands for just this noble eightfold path: right view, right resolve, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration.
-Making an effort with hands & feet' stands for the arousing of persistence.
-Crossed over, having gone to the other shore, he would stand on high ground, a brahman' stands for the arahant.


-Bờ bên này nguy hiểm và hăi hùng, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với thân kiến này.
-Bờ bên kia an ổn và không kinh hăi, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với Niết-bàn.
-Cái bè, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với Thánh đạo Tám ngành.


-Tinh tấn dùng tay và dùng chân, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với tinh tấn, tinh cần.
-Vị Bà-la-môn vượt qua bờ bên kia và đứng trên đất liền, này các Tỷ-kheo, là đồng nghĩa với bậc A-la-hán.

 

See also: MN 22

 Chủ biên và điều hành: TT Thích Giác Đẳng.

 Những đóng góp dịch thuật xin gửi về TT Thích Giác Đẳng tại giacdang@phapluan.com
Cập nhập ngày: Thứ Sáu 08-11-2006

Kỹ thuật tŕnh bày: Minh Hạnh & Thiện Pháp

Trang kế | trở về đầu trang | Home page |